داستان سرایی؛ هنر به کارگیری احساسات مخاطب
داستان سرایی قدیمیترین قالب هنری است که تا به امروز شکلهای بسیار مختلفی به خود گرفتهاست. وقتی از داستان سرایی صحبت میشود، احساس خوبی برای ما تداعی میشود؛ زیرا داستان با خاطرات شیرین کودکیمان گره خورده و رشتههای احساسی پیوند ما را با داستان و علاقه به داستان شنیدن برقرار میکند.
اما چگونه یک داستانسرایی حرفهای داشته باشیم؟ این سؤالی است که امروز قرار است به پاسخ آن بپردازیم.
داستان سرایی در بازاریابی؛ ابزار مفید استراتژی
داستانها از هزاران سال پیش بخشی از فرهنگ و جامعه بشری بودهاند. امروزه این فرهنگ به خاطر هزینه پایین و دستآورد بالا به حوزه کسبوکار و تبلیغات هم نفوذ کرده و استفاده از هنر داستانسرایی یکی از راههای تولید محتوای جذاب است. داستان سرایی که بسیاری آنرا قلب بازاریابی درونگرا میدانند، به عنوان یک ابزار مفید برای استراتژی بازاریابی میتواند، با درگیر کردن احساسات افراد به جذب مخاطب منجر شود.
چگونه یک داستان سرایی حرفهای داشته باشیم؟
توانایی داستان سرایی در وجود همه افراد به صورت ذاتی وجود دارد، اما متاسفانه یا شاید هم خوشبختانه فرمول قطعی و ثابتی برای داستان نویسی وجود ندارد. داستانسرایی هنر است و یکی از عوامل ارزش گذاری آثار هنری واکنش مخاطبین به آن است. با توجه به تنوع نظرات و سلیقهها شاید انتخاب یک داستان که از نظر همه مخاطبین مطلوب باشد، کار دشواری است.
اما چندین مولفه برای ارزیابی داستانها وجود دارد که به راویان کمک میکنند خوب بنویسند، از جمله:
- جذابیت و گیرایی داستان؛ داستانهای جذاب باعث سرگرمشدن خواننده میشوند و گیرایی داستان مخاطبین را درگیر و علاقهمند به ادامهدادن داستان و شنیدن پایان آن میکند.
- باورپذیری داستان؛ داستانهای خوب خواننده متقاعد میکنند که واقعی هستند، باورپذیر بودن داستان به میزان اعتماد مخاطبین کمک شایانی میکند.
- آموزشی بودن؛ داستانهای خوب علاوه بر سرگرم کردن مخاطب به دانش خواننده هم چیزی میافزایند.
- ملموس و قابل تطبیق بودن؛ برخی از داستانها به خوانندگان افراد و مکانهایی را که میشناسند را یادآوری میکنند و فضایی آشنا را برای مخاطب مهیا میکنند. آنها به مخاطبان خود کمک میکنند تا الگوهای جدید دنیای اطراف خود را با اتکا بر شناختههای خود بشناسند.
- ساختارمند بودن؛ داستانهای خوب از یک چارچوب و قالب مشخص پیروی میکنند، که به انتقال پیام اصلی و جلب نظر مخاطب کمک میکند.
- به یاد ماندنی بودن؛ مهم نیست از چه طریقی، داستانهای خوب به هر نوعی در ذهن خواننده میمانند.
به علاوه موارد گفته شده مهارت و خلاقیت نویسندگان در شخصیت پردازی، گره گشایی در داستان و ایجاد کشمکش، که همان نحوه تقابل شخصیت داستان با یک چالش است، میتواند در حرفهایتر شدن داستان سرایی تاثیرگذار باشد.
اکنون که میدانید داستان شما برای اثرگذاری بیشتر بهتر است، چه ویژگیهایی داشتهباشد، بیایید در مورد چگونگی ساخت داستان خود صحبت کنیم.
روند داستان سرایی؛ بهتر است از کجا شروع کنیم؟
زمانی که تصمیم گرفتید برای بازاریابی از این سبک محتوا استفاده کنید باید بدانید که داستانسرا مانند هر هنرمند دیگری علاوه بر خلاقیت به تمرین و تکرار برای افزایش مهارت خود، نیاز دارد. در اینجا هر مرحله را با طرح یکسوال برای شما مشخص کردیم، تا با پاسخگویی گام به گام به هر سوال در مسیر داستان سرایی روبه جلو حرکت کنید.
بهتر است به سراغ روند داستان سرایی برویم تا زمان کافی برای تمرین و تکرار داشته باشید:
مخاطبین شما چه کسانی هستند؟
شما باید بدانید که محتوای خود را برای چه کسانی آماده میکنید. شما میتوانید برای شناخت مخاطبین خود پیش از شروع به سراغ شیوههای مختلف تحقیقات بازاریابی بروید و مخاطبین خود را دستهبندی کنید. شناخت شما از مخاطبینتان باعث میشود که در تعیین نوع داستان سرایی، انتخاب لحن و … دچار مشکل نشوید.
محتوای شما میخواهد چه پیامی را منتقل کند؟
در داستان سرایی بسیار بااهمیت است که شما یک هدف منسجم و مشخص داشتهباشید و بر مبنای آن هدف داستان را شکل دهید. برای رفع سردرگمی میتوانید هدف خود را در چند کلمه خلاصه کنید. اگر شما نتوانید هدفی را مشخص کنید، مخاطب هم نمیتواند پیامی دریافت کند. پس تمام این فرآیند بیهوده طی میشود.
چه نوع داستانی را میخواهید روایت کنید؟
با توجه به نوع داستانی را که میخواهید روایت کنید، باید مشخص کنید که میخواهید رفتار مخاطبتان به هنگام خواندن داستان شما چگونه باشد و چه حسی را تجربه کند؟
چگونه مخاطبین را به اقدام به عمل دعوت میکنید؟
با توجه به پیامی که به مخاطب در دل داستان انتقال دادید، در این مرحله انتظار دارید رفتار مخاطب شما پس از خواندن داستان چگونه باشد؟
داستان خود را چگونه ارائه میکنید؟
منظور از داستانسرایی فقط ساخت سناریوهای ویدئوهای تبلیغاتی نیست و داستان ممکن است به شیوهها و اشکال متفاوتی روایت شود؛ داستان مکتوب، داستان دیجیتال، داستان روایی و داستان شنیداری از انواع دیگر شیوه روایت داستان هستند.
امروزه با گسترش شبکههای مجازی کانالهای مناسبی برای به کارگیری انواع محتوا ایجاد شده است. یکی از مهمترین ابزارهای محتوایی شیوه داستان سرایی است که به خاطر دستآورد بالا و هزینه پایین شیوهای جذاب برای بازاریابی مبدل شدهاست.
با توجه به مطالب گفتهشده به سوالاتی که برای طراحی مسیر داستان سرایی شما طرح و دستهبندی شدهاست، پاسخ بدید و تمرینات خود را برای افزایش مهارت داستان سرایی آغاز کنید.