کمپین بازاریابی چیست؟ | استراتژیها، انواع و نمونهها
یک کمپین بازاریابی خوب و اثرگذار – از «ممنونم مامانِ P&G» گرفته تا «جالبترین مرد در دنیای Dos Equis» – میتوانند تا مدتهای بسیار طولانی و حتی تا سالها در ذهم مخاطبان باقی بمانند؛ اما چطور این اتفاق میافتد؟ چطور یک کمپین بازاریابی طوری در مخاطب اثر میکند که تا مدتها از یاد او نمیرود؟ این سوالی است که سعی داریم در این یادداشت پاسخ آن را بدهیم.
کمپینهای بازاریابی تلاشی آگاهانه برای هدایت مصرفکننده به سوی عملی خاص هستند اما همچنین به برندها هویت، شخصیت و احساس میدهند.
شما هم میتوانید با کمپینهای بازاریابی همین کار را برای برند و شرکت خود انجام دهید. اگر چنین قصدی دارید، این راهنما برای شماست. اگر میخواهید بدانید کمپین بازاریابی چیست، چطور کار میکند و برای کمپین بازاریابی بعدی خود به رویکردی شفاف و دقیق دست یابید، به مطالعه ادامه دهید.
کمپین بازاریابی چیست؟
کمپینهای بازاریابی تلاشهای سازمانیافته و همراه با استراتژی برای پروموت یک هدف خاص مانند افزایش آگاهی از یک محصول یا خدمات جدید یا کسب بازخورد از مشتریان هستند. کمپینهای بازاریابی سعی میکنند تا از طریق راههای مختلف با ترکیبی از رسانههای مختلف مانند ایمیل، تبلیغات چاپی، تبلیغات رادیویی و تلویزیونی، تبلیغات کلیکی و شبکههای اجتماعی به مصرفکنندگان دسترسی پیدا کنند.
تفاوت کمپین تبلیغاتی و کمپین بازاریابی چیست؟
کمپین بازاریابی شیوهای است که شرکتها به کمک آن میزان آگاهی از برند خود را افزایش میدهند و مشتریان را نسبت به خرید از خود متقاعد میکنند در حالیکه تبلیغات فرایند ساخت پیامهای ترغیبکننده حول آن اهداف کلی است.
کمپین تبلیغاتی میتواند بخشی از استراتژی یک کمپین بازاریابی باشد. حالا تفاوت کمپین بازاریابی و کمپین تبلیغاتی را میدانیم، فهرستی از انواع کمپینهای بازاریابی که میتوان اجرا کرد را مرور میکنیم.
10 نوع مختلف کمپین بازاریابی چیست؟
- کمپین بازاریابی محصول
- کمپین توسعهی محصول
- کمپین بازاریابی ایمیل
- کمپین بازاریابی محتوایی
- کمپین محتوای تولید کاربر
- کمپین روابط عمومی
- کمپین تبلیغات پستی مستقیم
- کمپین همکاری در فروش
- کمپین شبکههای اجتماعی
- کمپین بازاریابی جذب
- کمپین بازاریابی پولی / کمپین تبلیغاتی
اجزای کمپین بازاریابی چیست؟
اجزای تشکیل دهنده و اساسی یک کمپین بازاریابی چیست؟ یک کمپین بازاریابی موفق از اجزا و مراحل متعددی تشکیل میشود که در کنار هم میتوانند موفقیت کمپین شما را تعیین کنند؛ در این بخش به شش جز اصلی آن میپردازیم.
- اهداف و شاخصهای ارزیابی کمپین بازاریابی چیست؟
در این بخش هدف نهایی کمپین را مشخص و آن را به اهداف کوچکتر قابل اندازهگیری و معین تقسیم کرده و شاخصهایی که با استفاده از آنها باید روند پیشرفت کمپین زیر نظر گرفته شود را تعیین میکنید.
برای مثال کمپین تولید محتوای شما میتواند بر اساس شاخص و معیاری مانند نرخ ترافیک ارگانیک با هدف دریافت هزار بازدید برای هر پست بلاگ در هر ماه و دریافت ده شمارهی تماس جدید سنجیده شود. این معیار را میتوان را کمک گوگل آنالیتیکس مورد بررسی و سنجش قرار داد.
- کانالهای پروموت کمپین بازاریابی چیست؟
محتوا و پیامهای کمپین شما کجا پروموت میشوند؟ برای مثال اگر یک کمپین بازاریابی شبکههای اجتماعی در دستور کار دارید، باید تمرکز خود را بر روی پلتفرمهایی قرار دهید که پرسونای خریدار شما بیشتر از آن استفاده میکند و پلتفرمهایی که احتمال کمی برای جذب مشتری در آن وجود دارد را کنار بگذارید.
- بودجهی برگزاری کمپین بازاریابی چیست؟
همهی کمپینهای بازاریابی نیازی به بودجههای هنگفت ندارند اما در عین حال به طور کلی هزینهزا هستند. برای تعیین بودجه باید فاکتورهایی مانند آژانس تبلیغاتی، تبلیغات، هزینهی اموری که برونسپاری میکنید را در نظر گرفته و همهی این هزینهها را در آنالیز نرخ بازگشت سرمایه کمپین خود لحاظ کنید.
- فرمتهای محتوای کمپین بازاریابی چیست؟
چه مدل محتوای به عنوان سوخت کمپین خود در نظر گرفتهاید؟ معمولاً مارکترها فرمتهای مختلفی از محتوا را در کمپینهای خود بگنجانند؛ برای مثال یک کمپین برندینگ میتواند شامل ویدئوی تبلیغاتی، اعلامیهی مطبوعاتی و پستهای بلاگ باشد.
- تیم کمپین بازاریابی چیست؟
چه افرادی قرار است امور کمپین را به دست بگیرند؟ پیش از شروع کمپین مطمئن شوید که هر بخش آن – از کپیرایتینگ گرفته تا طراحی و برقراری ارتباط با رسانهها – به یک فرد محول شده است
- خلاقیت در کمپین بازاریابی چیست؟
یک کمپین بازاریابی موفق باید در همهی بخشهای خود خلاقانه باشد. از طراحی لندینگ پیج اختصاصی کمپین گرفته تا تبلیغات ویدیویی و اینفوگرافیکها، باید امور را به افرادی حرفهای و مناسب برای کمپین بسپارید.
گامهای طراحی و اجرای موفق یک کمپین بازاریابی چیست؟
طراحی و اجرای کمپین بازاریابی اگرچه کار بزرگی است اما فرایند سرراستی دارد. پیش از خلق آنچه پیش روی مخاطبان خود قرار خواهید داد، باید هدف نهایی و عملی که میخواهید مخاطبان شما انجام دهند را در نظر بگیرید؛ گامها و استراتژیهای طراحی یک کمپین بازاریابی چیست؟
در این بخش، تمپلیت و الگویی ایجاد کردهایم که تنها با پاسخ به برخی سوالات میتوانید بر اساس آن یک کمپین موفق بازاریابی طراحی کنید؛ البته باید در نظر داشته باشید که هرچه به سوالاتی که در ادامه میآیند پاسخ جامعتر و دقیقتر و شفافتری ارائه کنید، کمپین اثرگذارتر و موفقتری نیز خواهید داشت.
1. برنامه ریزی کمپین بازاریابی چیست؟
مثل هر کار دیگری، اولین و کلیدیترین گام برنامه ریزی است. برنامه ریزی مشخص میکند که موفقیت کمپین خود را چگونه خواهید سنجید و تیم شما در چه مسیری باید حرکت کند.
اولین قدم برنامه ریزی تعیین هدف است. چرا به دنبال اجرای یک کمپین بازاریابی هستید؟ میخواهید با این کمپین چه دستاوردی عاید کسب و کارتان شود؟ اگر در تعیین هدف کمپین با چالش روبرو هستید، با اهدافی بسیار کلی شروع کنید؛ فهرست زیر نمونههایی از این اهداف را نشان میدهند.
- پروموت یک محصول یا خدمات جدید
- افزایش آگاهی از برند
- گردآوری بازخورد یا محتوا از کاربران
- هدایت لیدها
- ایجاد درآمد
- افزایش تعامل کاربران
- تبلیغ یک رویداد
این فهرست بسیار خلاصه و کلی است اما با مرور آن درک بهتری از اهدافی که کسب و کار با برگزاری کمپینهای بازاریابی دنبال میکنند به دست آورید.
قدم دوم در برنامه ریزی تبدیل هدف به هدفی SMART است. هدف SMART هدفی که پنج ویژگی اساسی داشته باشد:
- Specific باشد: یعنی کاملاً شفاف است.
- Measurable باشد: یعنی قابل اندازهگیری است.
- Attainable باشد: یعنی قابل دستیابی است.
- Relevant باشد: یعنی مناسب کسب و کار شماست.
- Time-Related باشد: یعنی دارای برنامهی زمانی است.
برای مثال بیایید مورد سوم از فهرست بالا را به عنوان هدف کمپین بازاریابی خود در نظر بگیریم: گردآوری بازخورد یا محتوا از کاربران؛ اگر بپرسید هدف شما به شکل یک هدف SMART از برگزاری کمپین بازاریابی چیست، ممکن است چنین پاسخی دریافت کنید:
هدف ما گردآوری 100 محتوای تولید شده توسط کاربران (User-Generated) از مشتریان از طریق پروموت یک هشتگ در اینستاگرام برای خط تولید محصول جدید شرکت تا پایان ماه است.
هدف دقیق است (دریافت محتوای تولید کاربران یا UGC)، قابل اندازهگیری است (100 محتوا از 100 مشتری)، قابل دستیابی است (از طریق پروموت یک هشتگ در اینستاگرام)، مرتبط است (معرفی محصول جدید) و دارای زمانبندی است (تا پایان ماه)؛ به این ترتیب یک هدف کلی و حتی مبهم را به راحتی به هدف دقیق و ممکن بدل میکنید.
2. نحوهی ارزیابی کمپین کمپیم بازاریابی چیست؟
این مورد برای کسب و کارهای مختلف و کمپینهای مختلف فرق میکند و به میزان زیادی وابسته به کانالهای ارتباطی و هدف نهایی کمپین است. در این بخش ممکن نرخ باز شدن ایمیل، تعداد لایکهای یک پست اینستاگرام، تعداد پیش فروشهای محصول جدید یا ترکیبی از اینها باشد. فهرست زیر نمونههایی از شاخصهای ارزیابی بر اساس اهداف تعیین شده را نشان میدهد:
- پروموت یک محصول یا خدمات جدید: تعداد پیش فروش، فروش، بیش فروشی
- افزایش آگاهی از برند: تعداد دفعات منشن شدن در شبکههای اجتماعی، تعداد دفعات منشن شدن در رسانهها
- گردآوری بازخورد یا محتوا از کاربران: نرخ تعامل مشتریان، تعداد دفعات منشن شدن در شبکهای اجتماعی
- ایجاد درآمد: لیدها، فروش، بیش فروشی
- افزایش تعامل کاربران: تعداد دفعات اشتراکگذاری محتواها در شبکههای اجتماعی، نرخ تعامل ایمیلها
- تبلیغ یک رویداد: تعداد فروش بلیت، تعداد رزروها، تعداد دفعات منشن شدن در شبکههای اجتماعی
اگر کمپین شما کانالهای بازاریابی متعددی را شامل میشود، هوشمندانهتر است که کمپین را به صورت مجزا بر روی هر کانال، پلتفرم یا رسانه مورد ارزیابی قرار دهید. برای مثال اگر میخواهید یک کمپین تولید محتوا توسط کاربران یا UGC از طریق شبکههای اجتماعی، ایمیل و بلاگ سایت اجرا کنید. ابتدا باید شاخصهای ارزیابی برای هر مدیوم را به شکل زیر مشخص کنید:
- نرخ تعامل در اینستاگرام: تعداد لایکها و کامنتها
- نرخ تعامل ایمیل: تعداد دفعات باز شدن ایمیل
- نرخ تعامل بلاگ: تعداد بازدیدها از محتوای مرتبط و تعداد اشتراکگذاریها
سپس باید شاخص ارزیابی اصلی خود را مشخص کنید: تعداد منشن شدن هشتگ در اینستاگرام. در حالیکه موارد بالا به شما نشان میدهند که عملکرد کمپینتان چطور بوده است، شاخص ارزیابی اصلی نشان میدهد که چقدر به هدف SMART خود نزدیک شدهاید.
در آخر، سعی کنید به یک سوال مهم دیگر نیز پاسخ دهید: موفقیت برای کمپانی شما چه تعریفی دارد؟ بله، دستیابی به یک هدف از پیش تعیین شده بسیار لذت بخش است اما این همیشه ممکن نیست؛ پس از خارج از هدفی که تعیین کردهاید، برای شما موفقیت چه معنایی دارد یا چه چیزی به عنوان یک نقطهی عطف تلقی میشود؟
3. جامعهی هدف کمپین کمپین بازاریابی چیست؟
مهمترین نکته در انتخاب و مشخص کردن جامعهی هدف تشخیص این مسئله است که کمپین بازاریابی شما کدام مرحله از سفر خریدار را نشانه گرفته است؛ آیا به دنبال جذب مشتریان جدید هستید یا میخواهید از مشتریان فعلی خود بازخورد بگیرید؟ آیا به دنبال پروموت برندتان برای کسانی هستید که آن را میشناسند یا در حال معرفی یک هویت برند کاملاً نو هستید؟
پیام بازاریابی شما بسته به این که جامعهی هدفتان در کدام یک از سه مرحلهی سفر خریدار قرار دارد فرق خواهد کرد. ممکن است کمپین شما به افرادی خارج از جامعهی هدفتان نیز دسترسی پیدا کند اما طراحی و اجرای کمپین باید با در نظر داشتن مخاطبی باشد که او را هدف گرفتهاید.
در گام بعدی، علایق و نقاط درد مخاطبان خود را شناسایی کنید؛ فهرست زیر سوالاتی هستند که میتوانید از برای شناخت بهتر مخاطبانتان از خود بپرسید:
- برخی از علایق کلی مخاطب هدف شما چیست؟ چه مجلاتی میخواند؟ چه برنامههای تلویزیونی تماشا میکند؟ اوقاع فراغتش را چطور سپری میکند؟
- در کدام بخشهای فضای اینترنت بیشتر وقت میگذراند؟ چه استفادهای از اینستاگرام، توییتر، تلگرام، لینکدین، یوتیوب و دیگر شبکههای اجتماعی دارد؟ میزان تعامل آنها در هر پلتفرم چقدر است؟
- چه نوع محتوایی توجه او را جلب میکند؟ آیا پیامهای فروش رک و مستقیم روی او اثر دارد یا بیشتر به محتوای هوشمندانه و شوخطبعانه واکنش نشان میدهد؟ تا چه میزان ارجاعات فرهنگی را درک میشناسد و درک میکند؟
- محصول و خدمات من کدام مشکل یا دغدغهی او را برطرف خواهد کرد؟
برای شناسایی دقیقتر مخاطب هدف خود، از مشتریان فعلیتان مصاحبه کنید و با گردآوری طبقهبندی دادههایی که از آنها دریافت میکنید نسبت به خلق پرسونای خریدار کسب و کار خود اقدام کنید.
4. مفهوم درست برای کمپین بازاریابی چیست؟
کمپینهای بازاریابی نیازمند تعریف ماموریت، دیدگاه و هویت بصری هستند. کمپینهای موفق چه از نظر خلاقیت و چه از نظر بصری متاثر از برندی هستند که نمایندگی میکنند و در عین هماهنگی با هویت برند، هویت مستقل خود را نیز حفظ میکنند.
هنگام خلق یک کمپین برخی کسب و کارها به نیروهای داخلی تکیه میکنند و برخی ترجیح میدهند رشتهی امور را به دست آژانسهای تبلیغاتی و بازاریابی بسپارند. آلترناتیو دیگر استخدام یک فریلنسر به صورت پیمانکاری برای انجام یک تسک خاص از کمپین – مانند طراحی یا کپی رایتینگ – است.
5. کانالهای پروموت کمپین بازاریابی چیست؟
این بخش از کمپین کاملاً مربوط به زمانی است که در دیدرس عموم قرار میگیرید از جمله شیوه و زمانی که جامعهی هدفتان شما را با کمپین روبرو میشود. در این بخش باید کانالهای ارتباطی خود با مخاطبان را انتخاب کنید. این انتخاب به فاکتورهای متعددی از جمله سلیقهی مخاطب هدف، بودجه و نرخ تعامل برند شما دارد.
نگاهی به کانالهای ارتباطی فعلی خود بیندازید؛ کدام یک بیشترین نتیجه را برای شما دارد؟ کدام یک به شما اجازه انجام تبلیغات پولی میدهد؟ مهمتر از همه: مخاطبان شما بیشتر در کدام کانال حضور دارند؟
6. برنامهی زمانی کمپین بازاریابی چیست؟
داشتن ضربالاجل برای کمپین اجازه میدهد تا درک بهتری از زمان، شیوه و تعداد دفعات پروموت کمپین خود داشته باشید. فهرست زیر به صورت گام به گام میگوید که چطور باید این بخش را انجام دهید.
- یک برنامهی زمانی کلی ایجاد کنید و شروع و پایان کمپین را بر روی تقویم مشخص کنید.
- امکانات خود را بررسی و کانالهای پروموت کمپین را انتخاب کنید و از زمان اجرای کمپین رو به عقب بیایید؛ بر اساس منابعی که در اختیار دارید، تا چه میزان امکان تولید و پست محتواهای پروموت کمپین را دارید؟
- برای هر کانال ارتباطی خود یک برنامهی زمانی مشخص کنید تا بدانید ایمیلها، پستها و … در چه زمانی منتشر و ارسال میکنید.
ترسیم یه نقشهی تصویری از کمپین نیز کمک میکند تا بتوانید به شکلی متعادلتر در پلتفرمها و رسانههای مختلف کمپین خود را پروموت کنید و شفافتر ببینید زمان و انرژی خود را بیشتر در کدام بخشها صرف میکنید.
7. عمل مورد نظر در کمپین بازاریابی چیست؟
این مرحله مربوط به این است که چطور کمپین شما میتواند یک لید را به عمل مورد نظر شما هدایت کند. حتی اگر کمپین شما اثرگذار است و ترافیک زیادی به خود جذب میکند، در نهایت باید بتواند عمل مورد نظر را به سرانجام برساند. منظور از «عمل مورد نظر» همان هدف SMART است که در ابتدا آن را تعریف کردید. بیایید یک بار دیگر آن هدف را مرور کنیم.
برای کمپین خیالیمان هدف SMART گردآوری محتوای تولید کاربر یا UGC از صد کاربر از طریق یک هشتگ اینستاگرامی برای یک محصول جدید تا پایان ماه را تعیین کرده بودیم.
این بخش از استراتژی تماماً مربوط به به بکارگیری اهداف بازاریابی و کانالهای مرتبط برای هدایت مشتریان به سوی انجام هدف مورد نظر است. این کار از طریق ابزارهایی مانند دکمهی Call To Action، لندینگ پیجها و فرمهای لید صورت میگیرد. این ابزارها میتوانند همزمان و به صورت هماهنگ با هم در یک صفحه فرود به کار گرفته شوند.
8. رصد کردن معیارهای درست کمپین بازاریابی چیست؟
معیارهایی که برای سنجش میزان اثرگذاری کمپین خود زیر نظر میگیرید بستگی به نوع کمپین و کانالهای انتخابیتان دارد. در این بخش وسوسهبرانگیز است که توجهمان جلب معیارهای بیهودهای مانند میزان ترافیک جذب شده، نرخ کلیک یا CTR و ایمپرشنها شود. اشتباه نکنید، رشد در این معیارها بسیار خوب است از آنجایی که هیچکدام تاثیر مستقیمی بر میزان درآمد ندارند، نمیتوانند تنها معیارهایی باشند که اثرگذاری کمپین را با آنها میسنجید.
9. تعیین میزان موفقیت کمپین بازاریابی چیست؟
مرحلهی پس از اجرا و پایان کمپین همانقدر در تعیین موفقیت کمپین شما اهمیت دارد که مرحلهی آمادهسازی و برنامه ریزی. اندازهگیری و ارزیابی دادههای کمپین میتوانید تصویر دقیق و منحصر به فردی از مخاطبان، کانالهای ارتباطی و بودجه به شما دهد. اطلاعاتی که همگی برای کمپینهای آتی مفید خواهند بود.
یک راه آسان برای تعیین میزان موفقیت کمپین بازاریابی این است که ببینید آیا به هدف SMART خود دست یافتهاید یا خیر. اگر دست یافتهاید به شما تبریک میگوییم اما اگر نه، باید با بررسی دادههایی که در اختیار دارید دلایل آن را کشف کنید.
برای مثال اگر هدف شما افزایش صد هزارتایی و ارگانیک تعداد بازدیدهای بلاگ بوده است، هر میزانی از افزایش بازدید میتواند به معنی موفقیت باشد اما فرق هست بین کمپینی که تا اندازهای اثرگذار بود و کمپینی سودمند بوده است. یک کمپین سودمند نرخ بازگشت سرمایهی آن با میزان وقت و انژری صرف شده برای کمپین متناسب بوده است.
ایرادی ندارد که بابت افزایش پیش فروش، لیدهای دریافتی، تعداد بازدیدها و نرخ تعامل خوشحال باشید اما این کافی نیست. برای همین است که اولین گام در طراحی و اجرای کمپین تعیین هدف است. متعهد بودن به آن هدف و استفادهی بجا از منابع باعث میشود تا کمپینی سودمند داشته باشید.
10. اقدامات پس از کمپین بازاریابی چیست؟
این قدم نهایی کمک میکند تا میزان اثرگذاری تجاری کمپینتان را به حداکثر برسانید. وقتی دادههای موجود را آنالیز میکنید، نه تنها میزان موفقیت کمپین خود را ارزیابی کردهاید بلکه به تصویری شفاف دربارهی مخاطبان، متدهای بازاریابی و اثرگذاری خلاقیت کمپینتان به شما میدهد.
بگذارید برای آخرین به مثال کمپین UGC اینستاگرام برگردیم. علاوه بر رسیدن به هدف دریافت 100 پست و محتوای تولیدشده توسط کاربران، اطلاعات و دادههایی که در طول مسیر کمپین گردآوری میکنیم، تصویر دقیقتری از مخاطبان، زمانهایی که در اینستاگرام فعال هستند و نوع لحن و زبانی که در پستهای خود استفاده میکند در اختیار ما میگذارد.
اما کمپین پس از نوشتن و آخرین گزارش به پایان نمیرسد. در آخرین قدم این مسیر باید جلسهای با اعضای تیم خود داشته باشید و سوالهای را زیر مطرح کنید.
- چه کاری میتوانستیم متفاوت انجام دهیم؟
- چطور میتوانستیم در مخارج صرفهجویی کنیم؟
- اگر در بخشی از کمپین به مشکل خوردیم، دلیل آن چه بود؟
- چه چیزی دربارهی مخاطبان و کانالهای ارتباطی خود یاد گرفتیم؟
- چه بازخوردی از کاربران و مشتریان دریافت کردیم؟
نکتهی پایانی
کمپینهای بازاریابی آسان نیستند اما بخشی جداییناپذیر و اساسی در رشد یک برند و کسب و کارها هستند. کمپینها بر روی اهداف مشخص و متمایزی از اهداف کلی و همیشگی کسب و کارها تمرکز میکنند و به شکلی خلاقانه و هیجانانگیز با مخاطبان ارتباط برقرار میکنند.
نقطهی شروع کمپینها معمولاً مبهم است پیشنهاد میشود برای شروع، به این فکر کنید که چه چیزی برای مخاطبان شما ارزشمند است؛ هرچه باشد این مخاطبانتان هستند که میخواهید تحت تاثیر قرار دهید و حیات کسب و کارتان وابسته به آنهاست.
* این یادداشت ترجمهای است از: